Kırmızı Hafızlar sülalesi

Anne ve babası da Yörük Türkmen

Mustafa Kemal'in baba soyu, Aydın/ Söke'den gelerek Manastır vilayetine yerleştirilen, "Kocacık Yörükleri" (Koca Hamza Yörükleri)"ndendir.  

Ali Rıza Efendi, Manastır'ın Debre-i Bala sancağına bağlı Kocacık'ta dünyaya gelmiştir(1839). Aile sonradan Selanik'e göçmüştür. Babası İlkokul öğretmeni Kızıl Hafız Ahmet Efendi, amcası, Kızıl Hafız Mehmet Efendi'dir. Taşıdıkları "Kızıl" lakabı ve yerleştikleri yere "Kocacık" denmesi; Ali Rıza Efendi'nin soyunun, Anadolu'nun da Türkleşmesinde katkısı olan "Kızıl-Oğuz" ya da  "Kocacık Yörükleri-Türkmenleri"nden geldiğini de göstermektedir. 

Kızıl Ahmet Efendi'nin Karaman'ın Kızıllar Kasabası'ndan (Taşkale) Selanik'e göç ettiği belirtilmektedir. Balkan muhacırleri Karamanoğlu kökenlidirler.

Anne soyunda olduğu gibi baba soyunda da en sağlam bilgiler önce Atatürk'ün, annesinin, kardeşinin anlattıkları; sonra çevrelerinin aktardıklarıdır.

Makbule Hanım: "Babam Ali Rıza Efendi, Selanik'lidir. Kendileri Yörük sülalesindendir."

Mustafa Kemal'in Selanik'te mahalle ve okul arkadaşı, Kütahya Milletvekili Mehmet Somer (1882-1950) şöyle anlatıyor: "Atatürk'ün ataları hakkında benim bildiğim şunlar: Atatürk'ün ataları Anadolu'dan gelerek Manastır vilayetinin Debre-i Bala sancağına bağlı Kocacık nahiyesine yerleşmişlerdir. Bunları ben Selanik'in ihtiyarlarından duymuştum. Kocacık'lıların hepsi öz Türkçe konuşurlar. İri yapılı adamlardır. Bunların hepsi Yörük'tür... Bunların kıyafetleri Anadolu Türklerine benzer. Yaşayışları, hatta lehçeleri de aynıdır."

Ali Rıza Efendi, eşi Zübeyda Hanım ve kızı Makbule hanım

Annesi Zübeyde Hanımefendi'nin babası da Aydın'dan Selanik'e gitme çok asil bir ailenin evladıdır. Zübeyde Hanım'ın da soyu Yörük'tür. 

Fatih Sultan Mehmet döneminde, Karamanoğlu Beyliği'nin yıkılmasından sonra da (1466 yılı), Balkanlar'da fethedilen yerlerin Türkleştirilmesi için göç ettirilen ailelerdendir. Konya bölgesinden geldikleri için bunlar, "Konyarlar" ismi ile resmi kayıtlara geçmiş ve böyle anılmıştır. Aile, Vodina Sancağı'nın Sarıgöl nahiyesine yerleştirilir. 

Zübeyde'nin babası Sofizade Seyfullah Ağa, Selanik yakınlarındaki Lankaza'ya göçer ve bir çiftlik sahibi olur. Ve Zübeyde Hanım 1857'de burada doğar. Annesi, babasının üçüncü eşi Ayşe Hanım'dır.

Zübeyde Hanımı anlatılanlardan öğrenelim: Mustafa Kemal'in kız kardeşi Makbule Hanım (1885-1956): "Annemden sık sık şunları dinlemişimdir. Bizim esas soyumuz Yörük'tür. Buralara Konya-Karaman çevrelerinden gelmişiz.".

Atalarının da sonradan tekrar Konya'ya geri döndüğünü de şöyle açıklıyor: "Dedem Feyzullah Efendi'nin büyük amcası Konya'ya gitmiş, Mevlevi dergahına girmiş, orada kalmış. Yörüklüğü tutmuş olacak."

Zübeyde Hanım'ın kendi ifadesi; oğlunun, kızının, kendisini tanıyanların ve de konu üzerinde çalışanların ortak ifadesi; Zübeyde Hanım'ın Yörük-Türkmen, yani Türk olduğudur.

Makbule Hanım, Yörüklük" için şunları söylüyor: "Annem her zaman Yörük olmakla iftihar ederdi. Bir gün Atatürk'e "Yörük nedir?" diye sordum. Ağabeyim de bana 'Yürüyen Türkler' dedi." Tıklayınız:  "Yürüyen adamlar"

Yörük ile Türkmen eş anlamlıdır. Mustafa Kemal, "Benim atalarım Anadolu'dan Rumeli'ye gelmiş Yörük Türkmenlerdendir."

Bir yabancı yazar da Atatürk'ün annesi hakkında edindiği bilgileri şöyle aktarıyor: 
"Mustafa'nın babası Ali Rıza Efendi, anası da Zübeyde Hanım'dı. Zübeyde Hanım... sarışındı; düzgün, beyaz bir teni, derin ama berrak, açık mavi gözleri vardı. Ailesi Selanik'in batısında Arnavutluk'a doğru, sert ve çıplak dağların geniş, donuk sulara gömüldüğü göller bölgesinden geliyordu. Burası, Türklerin Makedonya'yı ve Teselya'yı almalarından sonra Anadolu'nun göbeğinden gelen köylülerin yerleştikleri yerdi. Bu yüzden Zübeyde Hanım, damarlarında ilk göçebe Türk kabilelerinin torunları olan ve hala Toros Dağlarında özgür yaşamlarını sürdüren sarışın Yörükler'in kanını taşıdığını düşünmekten hoşlanırdı. Mustafa da annesine çekmişti; saçları onun gibi sarı, gözleri onun gibi maviydi." 

10 Kasım 1993'te Milliyet gazetesi "Ata'nın Soy Kütüğü" isimli bir yazı yayımlar. Gazeteci Altan Araslı, Kocacık köyüne giderek bir araştırma yapar ve köylülerle konuşur. Kocacıklı Numan Kartal'ın aktardıkları da şöyledir: "Ali Rıza Efendi, Manastır vilayetinin Debre-i Bala sancağına bağlı Kocacık'ta dünyaya gelir. Kocacık'ın nüfusu tamamen Türk'tür." Ve şöyle devam eder: "Hepsi de Yörük Türkmenleri. Anadolu'dan geldiler.  Bizler, Müslüman Oğuzların Türkmen boyundanız."

 Tıklayınız: Akıncı torunu Mustafa